W ramach Spadkowe ABC czyli jak ustrzec się przed długami
spadkowymi cz. 1. specjaliści Kancelarii Mohylak wyjaśnili na czym polega
instytucja odrzucenia spadku, kto, w jakiej formie i w jakich okolicznościach powinien z niej skorzystać.Materia prawa spadkowego jest na tyle skomplikowana, że wyjaśnienia
wymaga jeszcze dodatkowa kwestia, która coraz częściej nurtuje Klientów Kancelarii Mohylak w Gdyni i Wejherowie.
Co dzieje się z środkami pochodzącymi z polisy? Czy jeśli uposażony odrzuca spadek to pieniądze przepadają? Czy jeżeli przyjmie środki to oznacza, że dziedziczy także spadek? Czy uposażony będzie odpowiadał za długi? – radca prawny wyjaśnia.
Spadek, a polisa – przepisy prawa
W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga czy środki pochodzące z polisy należą do tzw. masy spadkowej, a więc czy są one składnikiem spadku. Zgodnie z art. 831 § 1 kodeksu cywilnego ubezpieczający ma prawo wskazania osoby lub osób uprawnionych do otrzymania określonej kwoty pieniędzy (tzw. sumy ubezpieczenia) na wypadek śmierci ubezpieczającego. Jednocześnie zgodnie z art. 922 § 2 kodeksu cywilnego do spadku nie należą prawa, które z chwilą śmierci spadkodawcy przechodzą na oznaczone osoby, nawet niebędące spadkobiercami.
Co to oznacza w praktyce?
Z regulacji przewidzianych przez ustawodawcę wprost wynika, że suma ubezpieczenia nie wchodzi do spadku po zmarłym. W praktyce niejednokrotnie zdarza się, że osoba zmarła – spadkodawca pozostawiła długi spadkowe, które przewyższają wysokość zachowanego majątku. Jednocześnie osoba ta mogła wskazała osobę będącą jednocześnie spadkobiercą, do otrzymania kwoty wypłacanej z polisy ubezpieczeniowej w razie śmierci spadkodawcy. W takiej sytuacji mogą zrodzić się wątpliwości, czy odrzucając spadek po zmarłym traci się jednocześnie prawo do otrzymania pieniędzy z polisy na życie.
Przewidziana przez ustawodawcę regulacja nie pozostawia żadnych wątpliwości w razie odrzucenia spadku po zmarłym, spadkobierca nie traci możliwości otrzymania pieniędzy od ubezpieczyciela z polisy na życie po zmarłym.
Należy zwrócić uwagę, że osobą uprawnioną do odbioru sumy ubezpieczenia na wypadek śmierci nie musi być spadkobierca – może to być dowolnie wskazana przez ubezpieczającego osoba. Jako uprawnionych do otrzymania sumy ubezpieczenia w indywidualnej polisie na życie najczęściej ustala się najbliższe osoby – współmałżonka, dzieci, rodzeństwo czy rodziców.
Gdy żyjemy w związkach nieformalnych – uposażyć możemy partnera lub partnerkę lub dowolną bliską nam osobę. Tym samym uzależnianie wypłaty środków z polisy od przeprowadzenia postępowania spadkowego czy też samego powołania do spadku byłoby nieracjonalne. Sam fakt powołania danej osoby do odbioru sumy ubezpieczenia nie czyni takiej osoby spadkobiercą, a tym samym nie czyni odpowiedzialnym za długi spadkowe. Podobnie, jeśli spadkobierca nie chce odpowiadać za długi spadkowe zmarłego, to bez żadnych konsekwencji dla siebie może odebrać sumę ubezpieczenia i odrzucić spadek po spadkodawcy.
Wypłata środków z polisy
Warto wspomnieć, że najczęściej ubezpieczyciele wypłacają środki zgromadzone na polisach zanim spadkobiercy przystąpią do przeprowadzenia postępowania stwierdzającego nabycie spadku przed sądem bądź udadzą się do notariusza celem sporządzenia poświadczenia dziedziczenia.
Świadczenia ubezpieczeniowe przelewane są w terminie 30 dni od zgłoszenia szkody. Wypłata następuje na wskazane w zgłoszeniu konto osoby uposażonej lub poprzez przekaz pocztowy.
Czy uposażony zawsze otrzyma środki z polisy?
Przyczyną dla której ubezpieczyciel może odmówić wypłaty środków z polisy są najczęściej przyczyny wyłączające odpowiedzialność ubezpieczyciela wskazane w tzw. OWY czyli w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. Wśród najczęściej występujących warto wskazać na:
- podanie nieprawdziwych danych na temat stanu zdrowia ubezpieczonego lub ich zatajenie (jeśli miało to wpływ na śmierć ubezpieczonego),
- samobójstwo ubezpieczonego przed upływem okresu karencji
- umyślne spowodowanie śmierci ubezpieczonego przez osobę uposażoną do otrzymania odszkodowania.
Mogą pojawić się także dodatkowe wyłączenia dotyczące wykonywanego zawodu, śmierci w okresie działań wojennych itp. Jeżeli masz wątpliwości co do prawidłowości decyzji wydanej przez ubezpieczyciela warto zasięgnąć porady specjalistów z naszej Kancelarii w Gdyni i w Wejherowie.
Środki z polisy czy to się opłaca – Radca prawny ocenia
Słusznym jest pogląd, że wskazanie w polisie osoby uposażonej jest skutecznym sposobem na ominięcie zapłaty podatku od spadku w przypadku osób dalej spokrewnionych lub w ogóle niebędących rodziną. Jest to również mechanizm pozwalający na zabezpieczenie rodziny. Z jednej strony otrzymają oni środki finansowe, z drugiej mogą odrzucić spadek w skład którego wchodzą także długi spadkowe.
