Jak wyjaśnialiśmy ostatnio fakt udzielenie pełnomocnictwa niesie za sobą określone konsekwencje prawne. Pełnomocnictwo to upoważnienie osoby do działania w imieniu mocodawcy wyrażone poprzez oświadczenie woli. Co w sytuacji gdy osoba działa bez pełnomocnictwa bądź przekracza jego zakres? Czy czynność jest ważna? Czy trzeba spełnić jakieś dodatkowe warunki? Kim jest fałszywy pełnomocnik?
Falsus procurator, a zawarcie umowy
Co w sytuacji gdy osoba podająca się za pełnomocnika okazuje się nim nie być albo gdy nie jest umocowana w takim zakresie jak nam się wydawało?
Trzeba rozróżnić czy mamy do czynienia z umowę czy też z czynnością jednostronną. Zgodnie z art. 103 kc jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta.
Fałszywy pełnomocnik. Co to oznacza w praktyce?
Jeżeli zawarliśmy umowę z osobą, która nie była już pełnomocnikiem albo przykładowo miała pełnomocnictwo do negocjacji umowy, ale nie już do jej zawarcia, ważność dokonanych przez Nas czynności zależy od potwierdzenia ich przez osobę w imieniu, której umowa została zawarta, osoby, która miała pełnomocnictwa udzielić.
W sytuacji gdy mamy wątpliwości co do skuteczności umocowania pełnomocnika, możemy wyznaczyć drugiej stronie w której imieniu umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy. W przypadku braku potwierdzenia umowy będzie przysługiwało nam roszczenie w stosunku do „fałszywego pełnomocnika”.
Ten kto zawarł umowę w cudzym imieniu czyli nasz fałszywy pełnomocnik, obowiązany jest do zwrotu:
- po pierwsze tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy,
- po drugie do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła umowę nie wiedząc o braku umocowania lub o przekroczeniu jego zakresu.
Strona w imieniu, której działał rzekomo pełnomocnik, a która nie potwierdziła umowy jest zwolniona z wszelkiej odpowiedzialności.
Falsus procurator, a czynność jednostronna
Sytuacja zmienia się, gdy mamy do czynienia z czynnością jednostronną. Zgodnie z art. 104 kc jednostronna czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest nieważna.
Co się dzieje w sytuacji gdy wiedzieliśmy o tym, że pełnomocnik działa bez umocowania, a mimo to zgodziliśmy się na takie działanie? Ten, komu zostało złożone oświadczenie woli w cudzym imieniu, zgodził się na działanie bez umocowania, stosuje się odpowiednio przepisy o zawarciu umowy bez umocowania.
Działanie po wygaśnięciu pełnomocnictwa
Odrębnej analizy wymaga sytuacja w której pełnomocnik był umocowany do dokonania czynności, zakres pełnomocnictwa umożliwiał mu dokonanie tejże czynności, ale pełnomocnictwo wygasło.
Co w sytuacji gdy pełnomocnik dokona czynności po wygaśnięciu pełnomocnictwa?
Na to pytanie odpowiada regulacja art. 105 kc jeżeli pełnomocnik po wygaśnięciu umocowania dokona w imieniu mocodawcy czynności prawnej w granicach pierwotnego umocowania, czynność prawna jest ważna, chyba że druga strona o wygaśnięciu umocowania wiedziała lub z łatwością mogła się dowiedzieć.
Pełnomocnictwo wskazówki
Jako profesjonalni pełnomocnicy – adwokaci i radcowie prawni obserwujemy w obrocie prawnym różne skutki działania pełnomocników, problemy z zakresem ich umocowania oraz potwierdzeniem dokonanych czynności. Nasze bogate doświadczenie w tej materii wskazuje na kilka kluczowych warunków, którym powinno odpowiadać pełnomocnictwo.
Po pierwsze trzeba szczególną uwagę zwrócić na formę pełnomocnictwa. Po drugie warto sprawdzić czy osoby, które udzielają pełnomocnictwa są do tego upoważnione dotyczy to w szczególności zasad reprezentacji Spółek. Po trzecie wreszcie warto dokładnie zapoznać się z zakresem pełnomocnictwa.
Jeżeli masz wątpliwości co do tego czy osoba, która podaje się za pełnomocnik jest nim w rzeczywistości, a zakres udzielonego pełnomocnictwa pozwala na dokonanie ważnej czynności warto skorzystać z porad specjalistów. Prawnicy Kancelarii Mohylak w Gdyni i Wejherowie wyjaśnią wszystkie wątpliwości.
